Op 10 mei 1940 vallen Duitse troepen Nederland binnen. Rondom vliegveld Valkenburg wordt 5 dagen zwaar gevochten. Uiteindelijk capituleert Nederland en volgen er 5 jaren Duitse bezetting.
In de ochtend van 10 mei 1940 is Duitsland het neutrale Nederland binnengevallen. De grenzen zijn overschreden en Duitse vliegtuigen doorkruisen het Nederlandse luchtruim op weg naar hun doel. Duitse Junkers Ju-52 transportvliegtuigen cirkelen boven het vliegveld Valkenburg in een poging om te landen Te midden van dit alles is Dr. Jacob Pieter Niekerk in de hoofdverbandplaats in het Zeehospitium druk bezig om een grote stroom gewonden te behandelen. Deze hoofdverbandplaats van het Nederlandse leger is in allerijl verplaatst vanuit het Seminarium in Katwijk aan den Rijn naar de gebouwen van het Rotterdams Zeehospitium aan de Katwijkse kust. Het Seminarium […]
Lees het verhaal
Op de ochtend van de 10e mei 1940 is een colonne van I-9R.I onderweg in de richting van Leiden. Achter het stuur van één van de bussen zit de 43-jarige Willem Marinus Kors uit Haarlem, beter bekend als ‘Ome Rinus’. De manschappen van I-9R.I zijn eerder die dag vanaf de Dreef in Haarlem vertrokken in autobussen van de firma Leo Kors uit Heemstede en de firma Stormvogels uit IJmuiden. Naast de bussen bestaat de colonne uit een aantal vracht en volgwagens met materieel. Na een rit door Heemstede, Bennebroek, Hillegom en Lisse bereikt de colonne Sassenheim. Bij wegrestaurant “de Uiver” […]
Lees het verhaal
Het zweet staat op het voorhoofd van de jonge Jan Varkevisser uit Valkenburg. Hij is zojuist teruggekeerd op hoeve Torenvliet van de familie van Leeuwen waarvan hij eerder vertrokken was om met zijn bakfiets naar het dorp te rijden. De Duitsers zijn op de 10e mei 1940 geland bij het vliegveld Valkenburg en zijn verwikkeld in hevige gevechten met Nederlandse troepen. De bewoners van Valkenburg hebben een veilig heenkomen gezocht in de kelders van de huizen in het dorp. Een poging om te vluchten is op zaterdag 11 mei hopeloos mislukt en heeft het leven gekost aan elf Valkenburgers, jong en […]
Lees het verhaal
Na het tekenen van de Nederlandse capitulatie in mei 1940 waren er door Katwijk, Rijnsburg en met name Valkenburg overal oorlogsgraven te vinden. Niet alleen op de begraafplaatsen naast de kerken maar ook op locaties waar dusdanig hevig gevochten was dat men genoodzaakt was om de gesneuvelden ter plekke te begraven. Ongeacht of dit nu Nederlandse of Duitse soldaten waren. Hierdoor kon men tijdens en in de eerste jaren na de oorlog bijvoorbeeld op willekeurige plaatsen in het duin, op het terrein van het Zeehospitium en langs de Cantineweg oorlogsgraven vinden. Om deze graven administratief te beheren en te onderhouden […]
Lees het verhaal
‘Jan, blijf vandaag maar binnen in de stal werken’ had boer Van Dorp gezegd tegen zijn knecht. Er waren vliegtuigen overgekomen en er klonk geknetter van wapens in de verte. In de vroege morgen van vrijdag 10 mei 1940 waren er Duitse parachutisten geland bij het Haagsche Schouw met de opdracht om vanuit daar op te rukken naar Den Haag. Het was niet veilig om naar buiten te gaan. De knecht van boer van Dorp was Jan van der Meij, een jongen uit Rijnsburg die doordeweeks op de boerderij woonde en in het weekend naar huis ging. Geboren op 19 […]
Lees het verhaal
Buiten loeien de sirenes van het luchtalarm al minuten achtereen. De bevolking van Rotterdam zoekt koortsachtig een schuilplaats in gebouwen en kelders. Duitse bommenwerpers zaaien dood en verderf in een poging om het Nederlandse leger op de knieën te krijgen. Vijf dagen geleden zijn de Duitsers ons land zonder waarschuwing binnengevallen en sindsdien woeden er hevige gevechten in de stad aan de Maas. Fallschirmjagers zijn geland om de spoorbruggen, Koninginnebrug en de Willemsbrug in te nemen om zo contact te maken met de noordoevers van de Maas en zo door te stoten naar de Vesting Holland. Rond half twee op […]
Lees het verhaal
Bij de mobilisatie van augustus 1939 werd niet alleen het leger gemobiliseerd, maar werd ook onze luchtmacht in de hoogste staat van paraatheid gebracht. Op het vliegveld Bergen in Noord Holland zijn een jachtgroep en een verkenningsgroep van het 1e Luchtvaartregiment gestationeerd. In de vroege morgen van 10 mei 1940 wordt de jachtgroep, die al klaar stond met draaiende motoren, overvallen door een Duits bombardement. Hierbij worden zo goed als alle vliegtuigen vernietigd of zwaar beschadigd. De Fokker CX’s van de strategische verkenningsgroep 1-I-1 Lv R. waren echter zo goed gecamoufleerd en dusdanig verspreid over het terrein opgesteld dat hun materiaal […]
Lees het verhaal
Een naam onomstotelijk verbonden met de Duitse aanval op het vliegveld Valkenburg is die van Oberst Kurt Heyser. Onder het bevel van Gen. Lt. Graf Hans von Sponeck had hij de leiding over I.R.47 die op de 10e mei 1940 de opdracht hadden het vliegveld te bezetten. Het plan was om met 53 JU-52 transportoestellen om 03:50 vanaf vliegveld Lippstadt te vertrekken om vervolgens om 05:20 op Valkenburg te landen. Na de landing op het nog in aanleg zijnde veld werden de eenheden van het I.R. 47 al snel door de Hollanders van het vliegveld verdreven en gedwongen om zich […]
Lees het verhaal
In de gevel zitten granaatinslagen zo groot als een vuist, het interieur is kapotgeschoten en het meubilair ligt overal verspreid. Hotel Restaurant de Albertushof, op de kruising Wassenaarseweg en Ruigelaan, is na vijf dagen gevechten veranderd in een puinhoop. De locatie aan de Katwijkseweg 33 had al vanaf begin vorige eeuw een horecabestemming. Na het afbranden van inrij cafe De Rusthoek in september 1934 liet Albertus Rietkerk, de naar zichzelf vernoemde, Albertushof bouwen. Een luxueus Hotel-Cafe-Restaurant met een rieten dak omringd door uitgestrekte gazons waar men kon genieten van een kopje thee met gebak. Deze oase van rust gelegen in […]
Lees het verhaal
In de vroege ochtend van de 10e mei kregen een aantal verschillende Depot eenheden onafhankelijk van elkaar de opdracht om zich te begeven naar het Haagsche Schouw, destijds nog gelegen op Oegstgeest’s grondgebied. Duitse fallschirmjäger, afgeworpen bij vliegveld Valkenburg en Maaldrift, hadden de brug over de Rijn bezet. Met als doel de bevoorrading van de Nederlandse troepen onmogelijk te maken. De A44 en de N206 zoals we die nu kennen waren er nog niet zodat de huidige Haagsche Schouwweg nog onderdeel was van de rijksweg Amsterdam – Den Haag. In Katwijk werd de 1e Depot Afdeling van IV Dep.B.A in paraatheid gebracht […]
Lees het verhaal
10 mei 1940, 5:20: Ju52 transportvliegtuigen van K.Gr.z.b.v.II staan op het punt om te landen op vliegveld Valkenburg. Na een scherpe draai gemaakt te hebben wordt de landing ingezet. Aan boord zijn de manschappen van Kampfgruppe Buhse, C.III-47IR. Zij zijn gekozen om bij de aanval op Valkenburg als eerste te landen en samen met de reeds gedropte parachutisten het vliegveld te zuiveren.
Lees het verhaal
Dat de Nazi’s niet schroomden om zich te ontdoen van degenen die een andere mening toebedeeld waren is geen geheim. Dat deze mensen zich soms in de eigen gelederen bevonden was eveneens geen belemmering om hen om te laten brengen. Denk maar aan Feldmarshall Erwin Rommel die na het uit de gratie raken bij Adolf Hitler gedwongen werd om zelfmoord te plegen. Of Oberst Graf Claus von Stauffenberg en zijn medestanders wiens verzet tegen Hitler eindigde voor het vuurpeloton. De daarop volgende zuivering van de Duitse legertop eiste vervolgens ook de nodige slachtoffers. Één van deze slachtoffers was Generalleutnant Hans Emil […]
Lees het verhaal
Het is 10 mei 1940, uur X is aangebroken. Onder de code naam Fall Gelb heeft Duitsland de aanval ingezet tegen die Festung Holland. Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg zijn nog in diepe rust. Op de landarbeiders na die zich in alle vroegte naar hun gewassen begeven om deze klaar te maken voor de veiling. In de verte hoort men het aanzwellende geluid van vliegtuigen die zich richting vliegveld Valkenburg begeven. Ondanks het in het donker niet te zien is welke nationaliteit de vliegtuigen hebben wordt door de luitenant-telefoonwacht meteen de commandant op de hoogte gesteld van de situatie. In de […]
Lees het verhaal
Dirk van Delft, een doodgewone kwekerszoon uit Rijnsburg, pas getrouwd en ongetwijfeld nog boordevol plannen, is het eerste Rijnsburgse oorlogsslachtoffer dat na de 10e mei te betreuren valt. Bijna 28 jaar oud en ingedeeld bij II 4-RI trekt Dirk met zijn eenheid op 10 Mei 1940 vanuit Noordwijk, over wat nu de provinciale weg is, maar vroeger niet meer dan een zandpad, naar Katwijk-Binnen om stelling te nemen achter de Rusthoek. Daar wordt hij dodelijk getroffen door een verdwaalde kogel vanuit de richting van de Zanderij. Van het gezin Van Delft is anno 2009 alleen broer Henk nog in leven. […]
Lees het verhaal
Vanaf het moment dat de Duitse aanval in alle vroegte de vrijdag voor het pinksterweekend verstoord had vielen zowel aan de Nederlandse als aan de Duitse zijde de nodige slachtoffers. De militairen die in en rond het vliegveld Valkenburg tijdens de gevechten sneuvelden, kregen in veel gevallen ter plaatse een veldgraf. Deze lagen overal in het gevechtsgebied verspreid: in tuinen, langs wegen, en in de duinen. Tijdens de chaos van de meidagen was men niet of nauwelijks in de gelegenheid om de doden een fatsoenlijke begrafenis te geven. Anderen kwamen terecht op burgerkerkhoven in de omgeving van plaatsen waar eenheden […]
Lees het verhaal
In alle vroegte zijn ze vertrokken van diverse vliegvelden in Duitsland. Het is 10 mei 1940 en de parachutisten van 6./FJR2 en de soldaten van II en III/ IR47 zijn op weg naar de Nederlandse kust. Ingescheept op de vliegvelden Paderborn, Werl en Lippstadt worden ze in Junkers Ju52 transportvliegtuigen naar Nederland vervoerd met als bestemming vliegveld Valkenburg. De Junkers Ju52 goldt in die tijd als het meest betrouwbare werkpaard van de Duitse Luftwaffe. Eind jaren 20 was er in Duitsland de vraag gekomen naar een sterk transportvliegtuig dat niet alleen geschikt was om troepen te vervoeren, maar indien gewenst […]
Lees het verhaalHet is mei 1940. Negen maanden geleden, op 29 augustus 1939, zijn alle dienstplichtige mannen tussen de negentien en vijfendertig jaar gemobiliseerd. In heel Nederland wachten deze Hollandse soldaten de komst van de vijand af, die hopelijk weg blijft, net zoals dat in de eerste wereldoorlog het geval was. Huig van der Plas, was veertien maanden geleden al opgekomen voor zijn dienstplicht, eigenlijk zit zijn diensttijd er dus al op, maar met de huidige oorlogsdreiging moet hij uiteraard gewoon in dienst blijven. Huig is met zijn onderdeel gelegerd in de haven van Moerdijk, zeventien kilometer onder Dordrecht. Zij zijn gespecialiseerd […]
Lees het verhaal
In de jaren voor de oorlog was er al een voelbare spanning in Nederland. Er werden levensmiddelen gehamsterd en op initiatief van de Nederlandse regering werd er in 1939 een Centraal Distributie kantoor opgericht. Suiker was het eerste product dat op 11 oktober 1939 op de bon ging. Tijdens de oorlog zouden uiteindelijk alle levensmiddelen op de bon zijn. De Rijnsburgse burgerwacht oefende wekelijks in en om het dorp. Keurig in het gelid met hun geweren over de schouders marcheerde men door het dorp. Onder hen waren o.a. Gijs Vos, Cas Kort, Jan van Rootselaar, Jaap Zwaan en Kees Haasnoot. Ze […]
Lees het verhaal
Als de Duitse troepen op 10 mei 1940 in alle vroegte ons land binnenvallen is de Katwijker Klaas Ros samen met tientallen dorpsgenoten gelegerd in de kazerne aan de Hoefkade in Den Haag. Op dat moment slechts zes weken onder de wapenen was hij in maart 1940, met oproepnummer 158, bij zijn eerste oefening opgekomen. Klaas werd als dienstplichtig soldaat ingedeeld bij 5-4 depotbataljon. Om klokslag 06:15, op 10 mei 1940, verlaten ze in allerijl de kazerne aan de Hoefkade om de gelande Duitse troepen bij vliegveld Ypenburg het hoofd te bieden. Voor de avond valt zijn er al vele […]
Lees het verhaal
Sinds 1814 bestond de militaire dienstplicht al in Nederland. Ook in de aanloop tot de tweede wereldoorlog kwamen jonge mannen nog steeds op voor hun nummer en verbleven enige tijd op een kazerne. Hier kregen zij een militaire training, die ze in geval van oorlog moesten gebruiken om voor het vaderland te vechten. Op 28 augustus 1939 besloot Nederland over te gaan op een Algemene Mobilisatie, wat betekende dat er in zeer geringe tijd ongeveer 150.000 man voor verplichte dienst moesten komen opdraven, ook zij die al voor de militaire dienstplicht op waren gekomen in de voorgaande jaren. Katwijk werd […]
Lees het verhaal
Na de landing van de Duitse troepen op 10 Mei 1940 bij het vliegveld Valkenburg, is één van hun eerste doelen de verovering van het St. Willibrord college in Katwijk aan de Rijn. Hier hadden tijdens de Mobilisatie een aantal eenheden van 4-RI hun intrek genomen. Een aantal gebouwen van het Seminarium werden vervolgens na hevige gevechten door de Duitsers ingenomen. In één van de huizen op het terrein van het Seminarium hadden zich een aantal Duitsers verschanst, waarop de herovering van het Seminarium door de Hollanders hopeloos vastliep. Door dapper optreden van enkele van hen werden de Duitsers uit […]
Lees het verhaal
Ook in Rijnsburg zijn de laagvliegende vliegtuigen niet onopgemerkt gebleven. Machinegeweren knetteren in de verte en boven het vliegveld Valkenburg zijn grote rookwolken te zien. Het hele dorp is meteen in rep en roer. In de Kerkstraat is het een drukte van jewelste, mensen rennen door elkaar en soldaten schieten in het wilde weg op de vliegtuigen die overkomen. De mannen van de Rijnsburgse burgerwacht hebben hun geweren gehaald uit het gebouw van de gemeentewerken en staan buiten op de stoep ook op de vliegtuigen te schieten. Hier wordt door burgemeester Höweler gauw een stokje voor gestoken met de mededeling […]
Lees het verhaal
Dit is het verhaal van Dhr. C.F. de Graaf uit Voorburg over zijn herinneringen aan de Mobilisatie en de oorlogsdagen die hij in Katwijk en Valkenburg doorbracht. Toen ik 18-19 jaar oud was kwam er op het gemeentehuis in Voorburg een Sergeant Majoor. Je had toen de mogelijkheid om je op te geven voor een zogenaamde vooroefening in je vrije tijd, voordat je echt in dienst ging. Een jaar lang heb ik toen voorgeoefend, iedere woensdagavond en zaterdagmiddag naar Waalsdorp op de fiets. In Kamp Waalsdorp lag een regiment Jagers en Grenadiers in houten barakken. We schoten met scherp op […]
Lees het verhaal
Tijdens de meidagen van 1940 sneuvelen er ook drie Katwijkers aan het front. Deze slachtoffers vielen allen buiten Katwijk. Het betreft Klaas Ros, Maarten van Duijn en Jan Hoek.
Lees het verhaal
Op 15 mei 1940 liggen de straten van Valkenburg bezaaid met met puin en granaatschreven. Mensen lopen met een doek over de mond door het dorp. De doordringende geur van brand en de ontbindende lichamen van mens en dier is bijna niet te harden. Het dorp is vijf dagen lang het toneel geweest van een verbeten strijd tussen Nederlandse en Duitse troepen om het vlakbij gelegen vliegveld Valkenburg. Na de strijd moet de wederopbouw meteen beginnen.
Lees het verhaal