Naast de NSB was er in het vooroorlogse Nederland sprake van een schare aan soortgelijke politieke splinterpartijen, zoals de NSNAP. Deze fascistische golf was op gang gekomen na de oprichting van de Nationaal Socialistische Beweging in 1931 door voormalig bouwkundig ingenieur Anton Mussert. Met name na de verkiezingsnederlaag van de NSB in 1937 schoten kleine fascistische partijen als paddenstoelen uit de grond. Mensen die ontevreden waren met de slappe antisemitische houding van Mussert en meer aansluiting wilden met NSDAP van Adolf Hitler besloten zich af te scheiden en een eigen partij op te richten. Eén van die voormalige NSB leden […]
Lees het verhaal
Een deel van het gemeentehuis van Katwijk aan Zee werd in 1942 aangewezen als distributiekantoor, de plaats waar men bonnen kon halen om levensmiddelen te kopen. Op zaterdagochtend 8 april 1944 is het distributiekantoor slechts van 9 tot 10 geopend. Rond half 10 worden de aanwezige klanten en personeel opgeschrikt door een luide knal. Het pistoolschot komt uit de vestibule van het gemeentehuis. In de vestibule staat Wachtmeester der Gemeentepolitie Karel Vermeulen met getrokken pistool in een hoek met goed overzicht over de gangen en de loketten van het distributiebureau. Voor de buitendeur ligt het lichaam van een man, gehuld […]
Lees het verhaal
Het is 21 januari 1944, voor het huis van Willem de Groot in de Buys Ballotstraat in Leiden staat een grote groep mensen. De gordijnen, zoals gebruikelijk bij een sterfgeval, zijn gesloten. Een nieuwsgierig buurjongetje probeert door een kier naar binnen te gluren maar wordt door zijn moeder bij het raam weggetrokken. Men praat druk met elkaar en de Hitlergroet wordt veelvuldig gebracht. Er wordt door de menigte een ware erehaag gevormd. Later die morgen zal de overledene een plek krijgen op de Rooms-Katholieke begraafplaats Zijlpoort in Leiden. Wilhelmus de Groot, geboren op 3 september 1905 in Vleuten, was rechercheur […]
Lees het verhaal
Het is zaterdagmiddag 3 juni 1944, het Katwijkse NSB groepshuis aan de Zeeweg zit afgeladen met leden, journalisten en andere belangstellenden. De reden van deze grote opkomst is de toespraak die Max Blokzijl die middag zal geven. Het tij in de oorlog is gekeerd in het voordeel van de Geallieerden en de NSB propaganda machine draait op volle toeren. Spil in deze machine was Martinus H.L.W. Blokzijl. Voorafgaand aan de toespraak van Blokzijl hebben de leden van de Katwijkse , getooid met hun oranje karpoetsjes en begeleid door de fanfare, met groot vertoon door het dorp gemarcheerd. Het marcheren van […]
Lees het verhaal
Tijdens het interbellum en gedurende de oorlog was er sprake van een nauwe samenwerking tussen de groepen Nationaal Socialisten van Katwijk en Noordwijk. Beide NSB groepen waren onderdeel van dezelfde district en kring, respectievelijk district 9, kring 41. In het vooroorlogse Noordwijk was er reeds vroeg sprake van een kleine maar actieve groep partijleden. Op een haar hoogtepunt telde de Beweging ongeveer 100 actieve leden. Deze waren afkomstig uit zowel Noordwijk als Noordwijkerhout. Op een totale bevolking van 10.000 is dit slechts 1%. Tijdens de Tweede Kamer verkiezingen in 1937 stemde nog 4,19% van de Noordwijkers op de NSB. Reeds vijf jaar voor het uitbreken […]
Lees het verhaal
Het is januari 1944, we staan aan de Katwijkerweg in Valkenburg; Een vooralsnog onbekende man wordt binnengebracht bij Govert Bol, plaatselijk leider van de Landelijke Organisatie voor hulp aan Onderduikers. De blonde jongeman stelt zich voor als Tinus, een voormalig timmerman die het afgelopen jaar bij een boer ondergedoken was geweest en daar had gewerkt. Hij had dringend een nieuw onderduikadres nodig en Goof, zoals Govert ook wel genoemd werd, was hiervoor de aangewezen persoon. Hij had in Valkenburg en omstreken al voor tientallen mensen een veilig heenkomen gezocht. Al gauw werd er een onderkomen geregeld bij Piet van Duijn […]
Lees het verhaal
In Mei 1940 werd Nederland totaal overrompeld door de Duitse inval. Slechts na vijf dagen moest men de ongelijke strijd opgeven. Meteen na de capitulatie kwam de geruchtenstroom op gang over in Nederland woonachtige Duitsers die een rol zouden hebben gespeeld in het doorspelen van informatie aan de bezetter. Aan de hand van deze info zouden de Duitsers op de hoogte zijn gebracht over zaken als de beweging van de Nederlandse troepen en de sterkte van onze verdedigingswerken. Deze spionnen waren in dienst van de Abwehr, de Duitse inlichtingendienst, en werden V-Männer genoemd. De Abwehr, oorspronkelijk opgericht in 1866, werd […]
Lees het verhaal
Hoeveel NSB-ers waren er nu in Rijnsburg tijdens de oorlog? Het antwoord dat men dan krijgt loopt in de regel nogal uiteen. Slaat men er de publicatie “Rijnsburg tijdens de Duitsche bezetting” op na, die historicus en verzetsman Simon Leenheer precies een jaar na de oorlog schreef, komt men op het getal 293. Het werkelijke aantal zal ergens in het midden liggen. Wel voegt iedereen er steevast aan toe; “maar ze hebben niemand verraden hoor”. Het animo voor de partij van Anton Mussert was in het vooroorlogse Rijnsburg niet groot te noemen. Hoewel de NSB zich in hun landelijke programma […]
Lees het verhaal
Er was een tijd dat een groot deel van de Katwijkse bevolking in het bezit was van een stukje Katwijks aardewerk. Een tegeltje aan de muur of een vaas op tafel. Dit zogenaamde Katwijkse aardewerk werd gekenmerkt door het veelvuldig gebruik van grijs, bruin en groen tinten en voorzien van het typerende druipglazuur. Vandaag de dag is het niet meer te vinden in de winkels als gebruiksvoorwerp uit het dagelijks leven, maar slechts nog als een vlaag Katwijkse nostalgie in de verzamelingen van de liefhebbers en handelaren. Een naam die onomstotelijk verbonden is met Katwijks aardewerk is Henk van der […]
Lees het verhaal