Het aanzicht is verbijsterend en de stank is verschrikkelijk. Het is juli 1945 en op de Vlakte van Waalsdorp in de duinen van Meijendel bij Wassenaar is het een drukte van jewelste. In een duinpan is een massagraf gevonden en men is bezig met het opgraven van de slachtoffers. De Katwijker Pieter Kuijt speelt een sleutelrol tijdens deze opgravingen. Hij heeft voorafgaand aan de opgravingen met zijn prikstok de plaatsen aangewezen waar de slachtoffers begraven liggen. Nu zit hij op een duintop en bekijkt meewarig het macabere schouwspel wat zich voor zijn ogen afspeelt. Een journalist is ter plaatse om […]
Lees het verhaal
Het is Mei 1940, de eerste Duitse krijgsgevangenen worden het huis van bewaring in Scheveningen binnengebracht. Dit biedt in de meidagen onderdak aan de soldaten die gevangengenomen zijn tijdens de gevechten in en om de Residentie. Na de Nederlandse capitulatie op 15 Mei 1940 zal het vijf jaar duren voordat het dan voormalig “Oranjehotel” weer Duitse gasten zou ontvangen. Het huis van bewaring in Scheveningen wordt net als vele andere openbare instellingen overgenomen door de bezetter. In het cellencomplex gelegen aan de Van Alkemadelaan in Scheveningen worden de Deutsches Untersuchungs- und Strafgefängnis en de Deutsches Polizei gefängnis gevestigd. De cellenbarakken […]
Lees het verhaal
Het zweet staat op het voorhoofd van de jonge Jan Varkevisser uit Valkenburg. Hij is zojuist teruggekeerd op hoeve Torenvliet van de familie van Leeuwen waarvan hij eerder vertrokken was om met zijn bakfiets naar het dorp te rijden. De Duitsers zijn op de 10e mei 1940 geland bij het vliegveld Valkenburg en zijn verwikkeld in hevige gevechten met Nederlandse troepen. De bewoners van Valkenburg hebben een veilig heenkomen gezocht in de kelders van de huizen in het dorp. Een poging om te vluchten is op zaterdag 11 mei hopeloos mislukt en heeft het leven gekost aan elf Valkenburgers, jong en […]
Lees het verhaal
Na het tekenen van de Nederlandse capitulatie in mei 1940 waren er door Katwijk, Rijnsburg en met name Valkenburg overal oorlogsgraven te vinden. Niet alleen op de begraafplaatsen naast de kerken maar ook op locaties waar dusdanig hevig gevochten was dat men genoodzaakt was om de gesneuvelden ter plekke te begraven. Ongeacht of dit nu Nederlandse of Duitse soldaten waren. Hierdoor kon men tijdens en in de eerste jaren na de oorlog bijvoorbeeld op willekeurige plaatsen in het duin, op het terrein van het Zeehospitium en langs de Cantineweg oorlogsgraven vinden. Om deze graven administratief te beheren en te onderhouden […]
Lees het verhaal
1944, het eten is schaars en alle levensmiddelen zijn op de bon. Het wordt steeds moeilijker om aan voedsel te komen. Veel Katwijkers die een ergens een stukje land hebben proberen de voedselschaarste het hoofd te bieden door te wat groente te verbouwen. Vishandelaar Cornelis Hartevelt en zijn vrouw Dirkje hadden een gezin van elf kinderen en woonden aan de Varkevisserstraat. Achter het huis stond een grote schuur waar hij vis bakte die per handkar en bakfiets uitgevent werd in Wassenaar en Voorschoten. Moeder Dirkje heeft een zwak gestel en is vaak ziek. Oudste dochter Lies is hierdoor vroeg van […]
Lees het verhaal
‘Jan, blijf vandaag maar binnen in de stal werken’ had boer Van Dorp gezegd tegen zijn knecht. Er waren vliegtuigen overgekomen en er klonk geknetter van wapens in de verte. In de vroege morgen van vrijdag 10 mei 1940 waren er Duitse parachutisten geland bij het Haagsche Schouw met de opdracht om vanuit daar op te rukken naar Den Haag. Het was niet veilig om naar buiten te gaan. De knecht van boer van Dorp was Jan van der Meij, een jongen uit Rijnsburg die doordeweeks op de boerderij woonde en in het weekend naar huis ging. Geboren op 19 […]
Lees het verhaal
Het is 14 augustus 1942, Geert Hermans en zijn vrouw Guus hebben zojuist te horen gekregen dat Hermans per onmiddellijke ingang is ontslagen als burgemeester van Ouddorp en dat zij binnen 24 uur de gemeente verlaten dienen te hebben. Geert Hermans werd 24 augustus 1910 geboren in het Zuid Hollandse Brielle waar zijn vader Mr. H.P. Hermans voorzitter van de Raad van Arbeid was. Hij bezocht de HBS in Brielle om zich na zijn eindexamen toe te leggen op de administratie van de gemeente Overschie. Vervolgens werd hij achtereenvolgend gemeentelijk secretaris van de gemeentes Sliedrecht, Deil en tenslotte Amersfoort. Na […]
Lees het verhaal
Het is vier uur s’middags op 3 mei 2013 als een groot aantal mensen samengekomen zijn bij het oorlogsmonument aan de Oude Zeeweg in Noordwijk aan Zee. Burgemeester J.P. Lokker zal spreken op deze bijeenkomst en rabbijn S. Katzman uit Den Haag zal aansluitend Jizkor, een herdenkingsgebed, zeggen. Herdacht worden twintig Joodse inwoners van Noordwijk die in de oorlog gedeporteerd werden naar de vernietigingskampen en daar omkwamen. Onder hen waren Rebecca Opdenberg, Samuel van der Kloot en Robert Jacques Zodij. Als geestelijk gehandicapten waren zij woonachtig op de Dr. Mr. Willem van den Berghstichting aan de Zwarteweg in Noordwijk. De bijeenkomst […]
Lees het verhaal
Buiten loeien de sirenes van het luchtalarm al minuten achtereen. De bevolking van Rotterdam zoekt koortsachtig een schuilplaats in gebouwen en kelders. Duitse bommenwerpers zaaien dood en verderf in een poging om het Nederlandse leger op de knieën te krijgen. Vijf dagen geleden zijn de Duitsers ons land zonder waarschuwing binnengevallen en sindsdien woeden er hevige gevechten in de stad aan de Maas. Fallschirmjagers zijn geland om de spoorbruggen, Koninginnebrug en de Willemsbrug in te nemen om zo contact te maken met de noordoevers van de Maas en zo door te stoten naar de Vesting Holland. Rond half twee op […]
Lees het verhaal
Als men het heeft over namen van vrouwen in het Nederlandse verzet kom je al snel uit bij Hannie Schaft, Reina Prinsen Geerligs en Atie Visser. Een naam minder bekend, maar zeker niet minder belangrijk, is die van de Katwijkse Jobje Barnhoorn. Zij en haar man waren actief in de zogenaamde Talboo groep uit Oegstgeest. Deze groep was genoemd naar hun leider Theophile Talboo en hield zich voornamelijk bezig met het laten onderduiken van Joodse kinderen. Jobje werd geboren als eerste dochter van Cornelis Barnhoorn en Jannetje Koster op 30 juni 1910 in Katwijk. Naast Jobje telde het gezin nog […]
Lees het verhaal
Het luchtalarm gaat af en mensen zoeken in paniek dekking in huizen en portieken. Gisteren is Leiden al opgeschrikt door een luchtaanval op het station Heerensingel en vandaag vallen er bommen bij het Centraal Station. Eén van de slachtoffers van dit bombardement is Cor de Mare. Deze drieëndertig jarige bloemenkoopman uit Rijnsburg bevindt zich ten tijde van het bombardement in de buurt van het museum van Volkenkunde als hij geraakt wordt door rondvliegend puin en bomscherven. Eind September doen de Geallieerden in de vorm van operatie Market Garden een poging om voet aan de grond te krijgen in centraal Nederland. […]
Lees het verhaal
Toen op 10 mei 1940 de strijd in alle hevigheid losbarstte lag Valkenburg in het midden van het strijdtoneel. Met de aanval op het naastgelegen vliegveld kwam de Valkenburgse bevolking onherroepelijk in de vuurlinie te liggen. Het dorp werd van Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg het zwaarst getroffen van allen. Het centrum van het dorp werd grotendeels verwoest en de inwoners waren gedwongen om te schuilen in de kelders. Alle Valkenburgse militairen die elders onder de wapenen waren bleven gelukkig ongedeerd. Dit in tegenstelling tot de burgerbevolking. Het grote aantal burgerslachtoffers was grotendeels te wijden aan het besluit van het Nederlandse leger om […]
Lees het verhaal
Van de dorpen Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg is Rijnsburg de gemeente die tijdens de oorlogsjaren het minste aantal inwoners verloren heeft. Ook het aantal militaire slachtoffers bleef wonder boven wonder slechts tot één beperkt. Na de bevrijding waren er zeven dorpsgenoten te betreuren. Niet gelegen in de frontlinie vonden alle Rijnsburgse oorlogsslachtoffers dan ook buiten de dorpsgrenzen de dood. De oorzaken liepen uiteen van verdwaald Duits vuur tot aan het sterven in gevangenschap als gevolg het plegen van sabotage tegen de bezetter. Ondanks het geringe aantal slachtoffers was de impact op de Rijnsburgse samenleving er echter niet minder om. Dirk van Delft (1912), […]
Lees het verhaal
In de vroege ochtend van de 10e mei kregen een aantal verschillende Depot eenheden onafhankelijk van elkaar de opdracht om zich te begeven naar het Haagsche Schouw, destijds nog gelegen op Oegstgeest’s grondgebied. Duitse fallschirmjäger, afgeworpen bij vliegveld Valkenburg en Maaldrift, hadden de brug over de Rijn bezet. Met als doel de bevoorrading van de Nederlandse troepen onmogelijk te maken. De A44 en de N206 zoals we die nu kennen waren er nog niet zodat de huidige Haagsche Schouwweg nog onderdeel was van de rijksweg Amsterdam – Den Haag. In Katwijk werd de 1e Depot Afdeling van IV Dep.B.A in paraatheid gebracht […]
Lees het verhaal
Na de Duitse inval in mei 1940 kreeg het Nederlandse volk te maken met vorderingen van materiaal en levensmiddelen. Liever kanonnen dan boter had de Führer Adolf Hitler aan het Duitse volk verkondigd. Men werd geconfronteerd met leveringen voor de voedselvoorziening en het inleveren van alle bruikbare metalen voor de oorlogsindustrie. De bereidheid tot inleveren was niet groot. Mensen verzonnen allerlei manieren om hun metalen voorwerpen te verstoppen. Koperen ketels en pannen werden begraven in tuinen of verborgen op zolders. Sommigen maakten zelfs geheime bergplaatsen om hun kostbaarheden te bewaren. Als afleiding werd er dan door hen één of ander […]
Lees het verhaal
Het is 10 mei 1940, uur X is aangebroken. Onder de code naam Fall Gelb heeft Duitsland de aanval ingezet tegen die Festung Holland. Katwijk, Rijnsburg en Valkenburg zijn nog in diepe rust. Op de landarbeiders na die zich in alle vroegte naar hun gewassen begeven om deze klaar te maken voor de veiling. In de verte hoort men het aanzwellende geluid van vliegtuigen die zich richting vliegveld Valkenburg begeven. Ondanks het in het donker niet te zien is welke nationaliteit de vliegtuigen hebben wordt door de luitenant-telefoonwacht meteen de commandant op de hoogte gesteld van de situatie. In de […]
Lees het verhaal
Dirk van Delft, een doodgewone kwekerszoon uit Rijnsburg, pas getrouwd en ongetwijfeld nog boordevol plannen, is het eerste Rijnsburgse oorlogsslachtoffer dat na de 10e mei te betreuren valt. Bijna 28 jaar oud en ingedeeld bij II 4-RI trekt Dirk met zijn eenheid op 10 Mei 1940 vanuit Noordwijk, over wat nu de provinciale weg is, maar vroeger niet meer dan een zandpad, naar Katwijk-Binnen om stelling te nemen achter de Rusthoek. Daar wordt hij dodelijk getroffen door een verdwaalde kogel vanuit de richting van de Zanderij. Van het gezin Van Delft is anno 2009 alleen broer Henk nog in leven. […]
Lees het verhaal
Na de landing van de Duitse troepen op 10 Mei 1940 bij het vliegveld Valkenburg, is één van hun eerste doelen de verovering van het St. Willibrord college in Katwijk aan de Rijn. Hier hadden tijdens de Mobilisatie een aantal eenheden van 4-RI hun intrek genomen. Een aantal gebouwen van het Seminarium werden vervolgens na hevige gevechten door de Duitsers ingenomen. In één van de huizen op het terrein van het Seminarium hadden zich een aantal Duitsers verschanst, waarop de herovering van het Seminarium door de Hollanders hopeloos vastliep. Door dapper optreden van enkele van hen werden de Duitsers uit […]
Lees het verhaal