In de ochtend van 10 mei 1940 is Duitsland het neutrale Nederland binnengevallen. De grenzen zijn overschreden en Duitse vliegtuigen doorkruisen het Nederlandse luchtruim op weg naar hun doel. Duitse Junkers Ju-52 transportvliegtuigen cirkelen boven het vliegveld Valkenburg in een poging om te landen

Dr. Jacob Pieter Niekerk P. Posthuma

Hoofdverbandplaats

Te midden van dit alles is Dr. Jacob Pieter Niekerk in de hoofdverbandplaats in het Zeehospitium druk bezig om een grote stroom gewonden te behandelen. Deze hoofdverbandplaats van het Nederlandse leger is in allerijl verplaatst vanuit het Seminarium in Katwijk aan den Rijn naar de gebouwen van het Rotterdams Zeehospitium aan de Katwijkse kust.

Zeehospitium

Het Seminarium aan de Overrijn was bij de aanval op het vliegveld Valkenburg direct in de vuurlinie komen te liggen bij gevechten met Duitse luchtlandingstroepen. De Nederlandse legerleiding had hierop besloten om de centrale opvang van gewonden per direct te verplaatsen naar het nog relatief rustige Katwijk aan Zee. Vanuit de hoofdverbandplaats in het Zeehospitium werden de de zwaar gewonden afgevoerd naar de ziekenhuizen in Leiden.

Naar Noordwijk

Jacob Pieter Niekerk, in het dagelijkse leven arts in Noordwijk, werd geboren in Schoonhoven op 1 April 1902 als zoon van zoon van Gerrit Jan Niekerk en Plonia Kooijman. Hij studeerde medicijnen in Utrecht en was daarna werkzaam als assistent in de huisartsen praktijk van zijn vader. Op 27-jarige leeftijd trad Jacob Niekerk op 12 maart 1930 in Krimpen a/d IJssel in het huwelijk met Catharina Jacoba Blom. Na het huwelijk ging hij aan de slag als huisarts in Noordwijk en bouwde daar een bloeiende praktijk op. Het stel betrok een huis aan de Voorstraat 85 en kreeg vier dochters; Ida, Plonia Maaike, Wil en Tine. Op het lokale verenigingsvlak was hij actief, als voorzitter van het Groene Kruis en als bestuurslid van de St. Joris doelenDe boogschutters vereniging aan de Offemweg 17 in Noordwijk.

Dr. J.P. van Nieuwkerk (geheel links) in zijn rang als afdelingsarts van III-2.R.A. tijdens een parade ter ere van de verjaardag van prinses Juliana. Oorlogsbronnen

Mobilisatie

Tijdens de algehele Mobilisatie van 1939 werd hij opgeroepen en ingedeeld bij C.-III-2R.A  als afdelingsarts, reserve officier 1ste klasse onder Majoor H.J.J.W. Dürst Britt. C.-III-2R.A. was van oorsprong in Den Haag gelegerd, maar werd tijdens de Mobilisatie door de legerleiding naar Katwijk en Noordwijk verplaatst. Het artillerie regiment bestond uit twee Afdelingen met elk 12 stukken 7-veld en de 3e Afdeling (III-2R.A.) met 12 houwitsers. C.-III-2R.A onder leiding van Dürst Britt was de eenheid die verantwoordelijk was voor de artillerie beschietingen op het centrum van Valkenburg in een poging om de Duitse troepen te verdrijven die zich vanaf het vliegveld terug hadden getrokken naar het dorp.

De hoofdverbandplaats

Dienstplichtig Sergeant Starkenburg werd met ernstige verwondingen aan zijn lies in de loop van de 10e mei binnengebracht bij Dr. Jacob Niekerk die de leiding had over de hoofdverbandplaats in het Zeehospitium. Zijn verwondingen had hij opgelopen bij de straatgevechten in Katwijk aan de Rijn bij een poging het Seminarium te heroveren op de Duitse parachutisten die zich daar verschanst hadden. Onder het vallen van Duitse bommen verleende Dr. Niekerk eerste hulp om vervolgens Starkenburg door te sturen naar een Leidsch Ziekenhuis om daar geopereerd te worden.

Om half zeven s’avonds werd er door Dr. Niekerk medische hulp geboden aan een groep gewonden van 2-III-4R.I. Zij waren eerder die dag in hevig Duits mitrailleurvuur vanaf het vliegveld terecht gekomen. Hierbij was één man gedood en veertien gewond geraakt. Onder hen was Dienstplichtig Soldaat J. de Boer die bij de gevechten een kogel in zijn arm had gekregen en was geraakt door meerdere granaatsplinters.

Groene Kruis

Na de capitulatie hervatte Dr. Niekerk zijn werkzaamheden als huisarts in Noordwijk. Als voorzitter van het Groene kruis zet hij zich in voor de bestrijding van tbcLongtubercolose, De behandeling bestond uit rust en kuren in sanatoria in gebieden met 'gezonde lucht'. Op 10 april 1941 wordt in Noordwijk het nieuwe Wijkgebouw van het Groene Kruis aan de Hoofdstraat 12 officieel geopend. Het Groene kruis is belast met de controle van gezinnen waar tbc voorkomt, Dit wordt uitgevoerd door een zogenaamde huisbezoekster. Voor de behandeling van de tbc patiënten is in het nieuwe wijkgebouw een heuse lighal ingericht.

Het graf van Dr. Jacob Pieter Niekerk op de Algemene begraafplaats in Noordwijk aan Zee. E. Wolthaus

Plotseling overlijden

Echter op 24 augustus 1942 komt Jacob Pieter Niekerk volledig onverwacht op zijn vakantieadres in Zeist aan een hartaanval te overlijden. Noordwijk reageert geschokt. Op vrijdag 28 augustus leidt Ds. W. W. Siddré uit Noordwijk-Binnen de afscheidsdienst in het huis van Dr. Niekerk aan de Voorstraat waarna zijn lichaam om 12:00 onder grote belangstelling wordt bijgezet op de Algemene begraafplaats in Noordwijk aan Zee. Hierbij zijn Burgemeester Van de Mortel, de Noordwijkse gemeenteraad en vertegenwoordigers van het Groene, het Wit-gele kruis en de St. Joris doelen aanwezig. Na een korte rede van Ds. Siddré spreekt zijn weduwe een woord van dank tot de aanwezigen.