Terug

“Einquartierung” van militairen te Katwijk

Ook in Katwijk werden er Duitse soldaten bij bedrijven, hotels en natuurlijk bij de gewone burger in huis, ingekwartierd. Dit hield in dat er een Duitse soldaat in kwam wonen of dat de ruimte in je pand gebruikt werd voor andere doeleinden, bijvoorbeeld: stalling voor paarden, arrestantenkamers en kantoren. Je moest in het geval van inkwartiering van soldaten, zoveel mogelijk naar wens van de ingekwartierde werken. Je kreeg voor alle overlast natuurlijk een vergoeding. Ook werden vernielde en gestolen goederen en gebruikte stroom netjes betaald. De Duitse Wehrmacht maakte het verschuldigde bedrag over op het bankrekeningnummer van de gemeente Katwijk, die vervolgens aan de kwartiergever uitbetaalde.

Inkwartieren gebeurde door middel van een inkwartieringsbiljet. Hierop werd vermeld wie er ingekwartierd werd, de plaats van inkwartiering en natuurlijk de gegevens van de kwartiergever, zodat deze zijn of haar uitbetaling kon ontvangen.

Vergoedingen voor de Inkwartiering

Voor generaals, stafofficieren en ambtenaren der weermacht met overeenkomenden rang – fl. 1,50
Voor alle overige officieren, ambtenaren der weermacht en onderofficieren met “portepeePortepee = letterlijk koppelriem, wordt gebruik om aan te geven dat de onderofficier net even hoger is als een onderofficier ohne portepee” – fl. 1,00
Voor onderofficieren, met bed – fl. 0,50
Voor onderofficieren, zonder bed – fl. 0,30
Voor manschappen, met bed – fl. 0,20
Voor manschappen, zonder bed – fl. 0,10
1 paard – fl. 0,10
1 kantoor – fl. 0,30
1 wacht- of arrestantenkamer – fl. 0,10

Onderbrengen in garages van:

Auto’s per dag per auto – fl. 0,10
Motorvoertuigen per dag per motorvoertuig – fl. 0,05
Fietsen per dag per fiets – fl. 0,02

Onderbrengen in (a) dichte garages en voor (b) andere overdekte onderkomens voor stalling van:

Vrachtwagen met aanhanger – (a) – fl. 0,50 / (b) – fl. 0,30
Motorrijwiel met zijspan – (a) – fl. 0,15 / (b) – fl. 0,10

Natuurlijk zat niet iedere Katwijker erop te wachten om zo’n Duitser over de vloer te hebben. Zo werden er allerlei manieren verzonnen om aan “Einquartierung” te ontkomen. Je kon bijvoorbeeld net doen alsof je ziek was. Aangezien de Wehrmacht niet besmet mocht worden kwam je dan niet in aanmerking.

Bij de familie Rijsdam aan Kamperfoelieplein 21 werd Korporaal Büse ondergebracht.

Bij de familie Rijsdam aan Kamperfoelieplein 21 werd Korporaal Büse ondergebracht. Gemeentearchief Katwijk

Het lag er natuurlijk ook maar net aan wat voor type Duitser je in huis kreeg. Er hebben ongetwijfeld ook “goede” Duitsers tussen gezeten. Jonge kerels, die het leger in moesten, maar toch ook liever thuis zouden zijn. Zo lieten de Duitsers foto’s van thuis zien aan de kwartiergevers en vertelde ze over hoe het daar was. Het hoefde dus niet altijd een vervelend persoon te zijn die je in huis kreeg. Maar dit was natuurlijk wel mogelijk.

In de gemeentearchieven van Katwijk liggen nog vele inkwartieringsbiljetten. Op een van deze biljetten, behorende aan een hotel, kwam ik een opmerkelijk iets tegen. Bij de lijst van zaken die vergoed moesten worden stonden onder andere zaken als servies, en het volgende: 3 maal beddengoed gestolen (Waarvoor 3 stellen oud beddengoed teruggelegd). Zo zie je maar dat ook de Duitsers niet op beddengoed van hoge kwaliteit sliepen.

Graf von Sponeck, slachtoffer van zijn eigen regiem Volgende verhaal

Wil je bijdragen aan dit verhaal?

U kunt ons helpen door dit verhaal aan te vullen en waar nodig te corrigeren!

Heeft u nog materiaal dat wij kunnen gebruiken om dit verhaal nog beter te maken? Neem dan contact met ons op, zodat we onze website zo compleet mogelijk kunnen houden.

E-mail mail Facebook